6% PCC przy zakupie szóstego mieszkania
Opublikowano: 28 stycznia 2024

Wprowadzenie od 1 stycznia 2024 roku nowych przepisów podatkowych w Polsce stanowi istotną zmianę w zakresie opodatkowania rynku nieruchomości. Zgodnie z tymi regulacjami, zakup szóstego i każdego kolejnego lokalu mieszkalnego będzie podlegał podatkowi od czynności cywilnoprawnych (PCC) w wysokości 6%.

Ta zmiana ma na celu zahamowanie trendu masowego wykupu mieszkań przez podmioty inwestycyjne, takie jak fundusze, co miało wpływ na szybki wzrost cen nieruchomości. Jednakże pojawia się pytanie, czy zaproponowane przez rząd rozwiązania faktycznie będą skuteczne w realizacji zamierzonego celu, a mianowicie stabilizacji rynku nieruchomości i ograniczenia spekulacji.

Nowelizacja ustawy o PCC

Na mocy ustawy z 26 maja 2023 roku, która weszła w życie 31 sierpnia 2023 roku, nastąpiła zmiana w ustawach regulujących gospodarkę nieruchomościami oraz opodatkowanie czynności cywilnoprawnych. Szczególną uwagę zwraca właśnie nowelizacja ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC), której część przepisów, w tym te dotyczące podwyższonego 6% PCC, zaczęły obowiązywać od 1 stycznia 2024 roku.

Nowa zasada podwójnego opodatkowania

Do tej pory, nabycie lokalu mieszkalnego z rynku pierwotnego podlegało opodatkowaniu wyłącznie podatkiem VAT. Zasada ta wykluczała stosowanie podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) w przypadku, gdy transakcja była już obciążona VAT-em. Jednak najnowsze zmiany w prawie zmieniają tę dotychczasową równowagę, wprowadzając możliwość podwójnego opodatkowania w określonych sytuacjach.

Kogo dotyczy podwyższony PCC?

Zmiany w ustawie dotyczą przede wszystkim inwestorów na rynku nieruchomości, którzy planują zakup sześciu lub więcej lokali mieszkalnych. Kluczowe tutaj jest, że te lokale mogą być nabyte zarówno w jednej transakcji, jak i w serii zakupów. Co istotne, ustawa obejmuje również transakcje dokonane przed jej wejściem w życie. Przykładowo, jeśli inwestor zakupił pięć lokali przed 2024 rokiem, a w 2024 roku zdecyduje się na zakup szóstego lokalu, wtedy na ten ostatni nabytek będzie musiał zapłacić nie tylko podatek VAT, ale również 6% PCC.

Niejeden doradca podatkowy, który obsługuje podmioty inwestujące w lokale mieszkalne będzie miał nie lada problem zwłaszcza, że opodatkowanie 6% PCC wystąpi również w sytuacji, gdy kupujący nabędzie udziały w prawie własności lokali.

Kogo chronić ma nowy podatek?

Nowy podatek w wysokości 6% PCC (podatek od czynności cywilnoprawnych) przy zakupie szóstej i kolejnej nieruchomości został wprowadzony z zamiarem ochrony kilku grup interesów na rynku nieruchomości:

1. Nabywcy indywidualni – głównym celem jest ochrona zwykłych kupujących i najemców mieszkań. Przez ograniczenie możliwości masowego wykupu nieruchomości przez duże podmioty inwestycyjne, takie jak fundusze, ustawodawca dąży do zapobiegania sztucznemu napędzaniu wzrostu cen na rynku mieszkaniowym. To z kolei ma sprzyjać większej dostępności mieszkań dla indywidualnych kupujących i najemców.
2. Rynek mieszkaniowy – poprzez zniechęcanie do spekulacji i inwestycji w dużą liczbę nieruchomości, nowe przepisy mają na celu stabilizację rynku nieruchomości. Ograniczenie inwestycji instytucjonalnych w sektorze mieszkaniowym może pomóc w utrzymaniu bardziej zrównoważonego i stabilnego rynku, co korzystnie wpływa na ogólną dostępność i przystępność cenową mieszkań.
3. Wspólnoty – ograniczając możliwość masowego zakupu nieruchomości przez podmioty inwestycyjne, prawo może również chronić lokalne wspólnoty i samorządy. Zbyt duża koncentracja własności w rękach jednego inwestora może prowadzić do sytuacji, w której interesy mieszkańców są pomijane lub nieadekwatnie reprezentowane.

Długofalowe implikacje dla rynku nieruchomości

Te zmiany w ustawodawstwie mają znaczący wpływ nie tylko na dużych inwestorów, ale również mogą mieć długoterminowe konsekwencje dla całego rynku nieruchomości w Polsce. Wprowadzenie możliwości podwójnego opodatkowania ma na celu ograniczenie spekulacji i masowego wykupu mieszkań, jednakże pozostaje pytanie, czy te środki będą skuteczne w stabilizacji rynku i czy nie przyniosą nieoczekiwanych skutków ubocznych dla mniejszych inwestorów oraz indywidualnych nabywców.