Terapia rodzin
Opublikowano: 21 lutego 2020

Kryzysowe sytuacje dotykają nie tylko indywidualnego człowieka, ale też rzutują na funkcjonowanie całej rodziny. Niekiedy konflikty między małżonkami lub dziećmi wpływają na pogorszenie relacji rodzinnych, są przyczyną rozwodów lub osłabienia więzi. Terapia rodzin, w tym małżeńska, służy wskazywaniu przyczyn i sposobów rozwiązania problemów rodzinnych.

Kiedy udać się do terapeuty?

W terapii rodzinnej powinna uczestniczyć cała rodzina, bez względu na to kto wpływa na pogorszenie relacji w rodzinie. Tak naprawdę, rzadko problemy w komunikacji wynikają tylko z działań jednej osoby. Rodzina działa jak naczynia połączone i postępowanie każdego z jej członków rzutuje na całą resztę.

Do terapeuty powinni udać się rodzice, którzy dostrzegają niepokojące objawy w zachowaniu swoich dzieci (np. niechęć do nauki, agresywne zachowania w domu i w szkole, problemy z rówieśnikami), pary, które nie mogą dojść do porozumienia lub rodziny, które mają trudności w utrzymywaniu dobrych relacji. Do gabinetów psychologicznych i psychoterapeutycznych trafiają także rodziny dotknięte traumatyczną sytuacją np. wypadkiem lub śmiercią kogoś bliskiego. Nie istnieje definicja problemów, które kwalifikują się do konsultacji terapeutycznej. Każda rodzina może i powinna skorzystać z usług terapeuty, jeśli czuje taką potrzebę.

Dlaczego warto wziąć udział w terapii rodzin?

Terapeuta pomoże rozwiązać konflikty i wskaże sposoby radzenia sobie z sytuacjami kryzysowymi oraz metody, które ułatwią wzajemną komunikację. Zrozumienie potrzeb i problemów drugiej osoby jest bardzo ważne dla każdej wartościowej relacji. Terapia rodzin wpływa na:

• poprawę komunikacji między członkami rodziny,
• umiejętności radzenia sobie z sytuacjami kryzysowymi,
• zwiększenie świadomości emocjonalnej,
• stopień zrozumienia potrzeb własnych oraz innych członków rodziny.

Obecnie w terapii obowiązuje podejście niesystemowe, zorientowane na zmianę zachowania jednego z członków rodziny (np. ojca alkoholika) lub systemowe, które zakłada, że zmiana w obrębie jednego systemu np. na linii mąż-żona wpływa na funkcjonowanie całego systemu (czyli rodziny). Z tego powodu uczestniczenie w terapii rodzinnej ma sens, jeżeli biorą w niej udział wszyscy członkowie rodziny.

Metody terapeutyczne

Metoda terapeutyczna jest dobierana indywidualnie przez psychologa. Nie istnieje jeden, uniwersalny sposób terapii, ponieważ każda rodzina zmaga się z innymi problemami oraz obowiązuje w niej inna struktura i hierarchia.

Wyróżniamy następujące metody terapeutyczne:

• Behawioralna – nastawiona na modyfikację zachowań członków rodziny i wypracowanie alternatywy np. poprzez zmianę sposobu wyrażania potrzeb. W terapii behawioralnej par dwie osoby postrzega się jako wzajemnie stymulujące i dostarczające sobie nawzajem nagród oraz kar.
• Komunikacyjna – skupia się na sposobie i formie komunikacji między członkami rodziny, które często ograniczają się do jednostronnych komunikatów pozostających bez odpowiedzi. W trakcie terapii wypracowywane są skuteczne wzorce komunikacji.
• Strukturalna – w tej metodzie rodzina jest postrzegana jako zhierarchizowana struktura, którą tworzą poszczególne subsystemy, czyli członkowie. Rodzina poprawnie funkcjonująca powinna umieć ze sobą współpracować jednocześnie podporządkowując się hierarchii rodzinnej.
•  Strategiczna – w terapii strategicznej terapeuta nie skupia się na przyczynach problemów rodzinnych, a jedynie na objawach. Celem terapii jest zmiana działania rodziny i modyfikacja podchodzenia do problemów.

Terapia rodzin może okazać się przełomowym doświadczeniem, które pomoże naprawić lub poprawić stosunki między członkami rodziny.

WhPr