Od czego zależy nasz sposób gospodarowania pieniędzmi?
Opublikowano: 12 listopada 2017

W czasach chwiejnej gospodarki, niepewności zatrudnienia i wielu zmian politycznych rewidujemy podejście do finansów. W rozmowach ze znajomymi dyskutujemy m.in. o tym, co lepsze: odkładanie na czarną godzinę, czy cieszenie się chwilą i korzystanie z przyjemności życia?

To, co kluczowe w zagadnieniu pieniędzy to, czym one dla nas są i jak sposób ich zarządzania był w naszych domach.

Psycholożka Agata Gąsiorowska badała podejście ludzi do pieniędzy. Okazało się, że istnieje silna korelacja (zwłaszcza z postawami matek) pomiędzy wychowaniem oraz przekonaniami wyniesionymi z domu a postrzeganiem pieniędzy. Co ważne na dzieci oddziałują znacznie mniej świadomie przekazywana wiedza, a przede wszystkim zachowania.

Jeżeli rodzice skrupulatnie przeliczają każdy rachunek po mniejszych i większych zakupach, zabiera to sporo ich czasu dziecko zauważa, że to priorytet w ich życiu rodzinnym.  Natomiast, jeżeli dorośli potrafią swobodnie rozmawiać o finansach, jako o rzeczy, którą trzeba zarządzić, a nie czymś, co decyduje, jakimi są ludźmi  – to dzieci nie będą przyjmowały emocjonalnej postawy do finansów.

Temat pieniędzy to 70%  kłótni w polskich rodzinach. Wydajemy głównie pieniądze na poprawę humoru, albo po prostu, żeby nabyć nową rzecz. Nieprzemyślanym zakupom ulegają głównie osoby o niskiej samoocenie, wysokim poziomie lęku, poczuciu nieradzenia sobie w życiu. Pomaga to w pozornym polepszeniu ich wizerunku w oczach innych. Kobiety kupują  na ogól ubrania i kosmetyki, a mężczyźni sięgają po sprzęty elektroniczne.

Wielu z nas zastanawia się dlaczego jedni, mimo że zarabiają  mało, są w stanie odłożyć co miesiąc, a innym pomimo sporych dochodów pieniądze przeciekają przez palce?

Najsilniejszym czynnikiem, który definiuje to, czy będziemy w stanie oszczędzać, jest umiejętność zachowania samokontroli. Oszczędzanie można porównać do bycia na diecie. O przetrwaniu w postanowieniu decyduje samokontrola. Jak zatem wzmocnić silną wolę i pomóc sobie w oszczędzaniu? Łatwiej jest oszczędzać, kiedy stosujemy zabiegi na wzmocnienie siły woli.

Dobrym sposobem są metody oszczędzania na zasadzie świnki skarbonki, czyli założenie na swoje konto „blokady”, której przedwczesne zerwanie będzie wiązało się ze stratami. Innym sposobem jest wykorzystanie takich form oszczędzania, gdzie podpisuje się umowę, że będziemy co miesiąc odkładać pewną sumę pieniędzy na określony cel. Można też oszczędzać na konto, które ma restrykcję, np. kara za wycofanie środków.

W temacie dobrego ulokowania oszczędności, czy też samego sposobu oszczędzanie nie sposób nie wspomnieć o oszczędnościach utopionych w niewłaściwych źródłach. Od razu nasuwa się temat frankowiczów. Była to sporo nauczka, aby nie ufać bezgranicznie doradcą finansowym. Badania prowadzone na temat tego, dlaczego ludzie tak bardzo zaufali doradcą w bankach. Wyłonił się wniosek, że ludzie na ogół po wyznaczonym celu szukają takiego doradcy, który powie to, co chcą usłyszeć. Para ta bardzo chce nowej nieruchomości, że nie przyjmuje uwag, które by zahamowały zakup.

Co radzą psychologowie w obchodzeniu się z pieniędzmi? Według nich najważniejsze jest uświadomienie sobie, że pieniądze wcale nie są najważniejsze. Przed nimi w hierarchii szczęśliwego człowieka są jeszcze inne wartości, np. relacje. Większość badań pokazuje, że to, co najbardziej nas cieszy, to wcale nie status materialny, tylko dobre relacje z ludźmi. Co więcej, wydawane pieniądze na rzecz innych ludzi bardziej przekładają się na szczęście, niż wtedy gdy wydajemy je na własne potrzeby.