Ju-jitsu – historia, sposoby walki, ciekawostki
Opublikowano: 11 grudnia 2021

Daleki Wschód, a zwłaszcza Japonia, to kraina, która słynie ze sztuk walki. Jednym ze stylów o długiej historii jest Ju-jitsu. To tradycyjna, japońska sztuka walki lub metoda walki wręcz, w której nie używa się broni lub używa się małego oręża. Może być stosowana zarówno w ataku, jak i w obronie. Ju-jitsu może mieć użycie w walce z jednym lub kilkoma uzbrojonymi albo nieuzbrojonymi przeciwnikami.

Co oznacza Ju-jitsu?

Na nazwę jūjutsu składają się dwa człony: jū – oznacza w języku japońskim „miękkość, łagodność, giętkość, elastyczność” oraz jutsu – czyli „sztuka, technika, umiejętność”. Zatem Ju-jitsu można przetłumaczyć jako „sztuka ustępliwości”, „sztuka łagodności, miękkości”. W związku z tym, że  dżudo (jūdō) wywodzi się z jū-jutsu, niektóre wydawnictwa i słowniki traktują jūjutsu i jūdō jako synonimy.

Historia Ju-jitsu

Początki powstania Ju-jitsu nadal budzą wiele sporów. Według jednych ten styl walki jest to systemem rdzennie japońskim. Za prekursora uznają oni Hisamoriego Takenouchi, który założył w 1532 roku, pierwszą formalną szkołę Ju-jitsu w Japonii. Inni z kolei uważają, że Ju-jitsu wywodzi się z Chin, a do Japonii sprowadził ten styl walki w 1559 roku mnich Chin Gen Pinh za sprawą sprowadzonego przez niego kenpō. Inne teorie łączą zaś powstanie tej sztuki walki z japońskimi lekarzami, którzy pobierali nauki w Chinach i dzięki temu sprowadzili ten system do Japonii. Wśród nich wyróżniał się lekarz z Nagasaki, Shirobei Akiyama Yoshitoki. To jemu przypisuje się stworzenie szkoły Yōshin-ryüu oraz pierwszej zasady Ju-jitsu – „ustąp, aby zwyciężyć”.

Za najbardziej prawdopodobne wytłumaczenie uznaje się to trzecie – Ju-jitsu ma łączyć techniki przybyłe z Chin z technikami rdzennie japońskimi.

W okresach Nara (lata 710 – 784) oraz Heian (wieki VIII–XII) podczas przyjęć na dworze cesarskim organizowane były walki o charakterze rytualnym nazywane sechie-zumō. W okresie Edo (lata 1603 – 1868) z tej rytualnej tradycji powstała sztuka walki w samoobronie (bez broni), która nosiła nazwę Ju-jitsu. Rozpowszechniły się szkoły Ju-jitsu. Jednak zaczęły one zanikać z końcem ery samurajów – po restauracji Meiji – rok 1868.

W 1882 roku Jigorō Kanō, opierając się na Ju-jitsu stworzył dyscyplinę sportową jūdō, czyli „drogę miękkości, ustępliwości”.

Ju-jitsu – sposoby walki

Tradycyjne Ju-jitsu od początku nie było sztuką walki przeznaczoną tylko i wyłącznie do obrony. Jedną z założeń miało być „zniszczenie” przeciwnika oraz zmniejszenie do minimum możliwości jego kontrataku. Warto także wspomnieć, że nie istniało pojęcie „zakazanych technik”. Pełny zakres technik Ju-jitsu obejmował zatem:

• chwyty – kumi,
• rzuty – nage,
• trzymania – osae,
• dźwignie – kansetsu,
• duszenia – shime,
• uderzenia – uchi,
• kopnięcia – keri,
• ataki na punkty witalne – kyūsho, tsubo.

Systemy Ju-jitsu są oparte o wspomnianą wceśniej zasadę: jū yoku gō wo seisu – „miękkość pokonuje twardość”, „ustępliwość pokonuje siłę”, „elastyczną ustępliwością pokonać twardą siłę”. Według tej koncepcji powstał pogląd, że jeśli słaby chce pokonać silniejszego, nie powinien mu stawiać oporu. Taka postawa w walce przyjęła się jako zasada, że słabszy musi ustąpić, dać się popchnąć lub pociągnąć, aby zniwelować przewagę przeciwnika. Jedna z późniejszych koncepcji Ju-jitsu zapoczątkowana w okresie Meiji (koniec XIX wieku) to znana zasada: „ustąp, aby zwyciężyć”. W późniejszym czasie, na początku XX wieku na bazie judo dołączona została kolejna zasada: „minimum wysiłku, maksimum skuteczności”. Trzecia zasada, która została przyjęta głównie poprzez szkoły oparte na goshin-jutsu – samoobronie: „czynić dobro sobie nawzajem, dla dobra ogółu”.

Współcześnie większość szkół Ju-jitsu poza Japonią wprowadza do szkolenia rozwinięte techniki i elementy innych, często lokalnych systemów walki wręcz. Często są one dostosowane do potrzeb policji, wojska, ale również do realnej samoobrony.

Odmiany Ju-jitsu

Istnieje wiele odmian Ju-jitsu. Poniżej tylko najpopularniejsze przykłady nowoczesnych odmian Ju-jitsu – Modern  Ju-jitsu, a także systemów Nihon  Ju-jitsu. Część z nich jest praktykowana w Polsce:

• Brazylijskie jiu-jitsu,
• Combat 1,
• Francombat,
• Goshin ryu Jiu jitsu,
• Idokan Yoshin-ryu jujutsu,
• Jiu-Go ryu Jiu Jitsu,
• Jukado,
• Kempo Tai Jutsu,
• Shinyo Shinden-ryu yawara,
• Shizoku-Ryu Jiu-Jitsu.

Marek Lont

 

 

 

Tagi: Ju-jitsu, sport, sztuka walki, trening, walki wręcz