Opieka nad osobą chorą na Alzheimera
Opublikowano: 22 marca 2022

Choroba Alzheimera ze względu na swoją specyfikę to tragedia, która zwykle dotyka nie tylko osobę bezpośrednio na nią cierpiącą, ale także jej bliskich. Zdecydowana większość ludzi dotkniętych tą chorobą to osoby starsze (powyżej 65 roku życia), przebywające we własnych domach a rolę ich opiekunów pełnią członkowie rodziny. Ta choroba może przydarzyć się każdemu, dlatego ważne jest, by zdawać sobie sprawę z wyzwań, jakie stoją przed opiekunem oraz sposobów jak sobie z nimi radzić.

Najważniejsze jest bezpieczeństwo

Wraz z rozwojem choroby Alzheimera postępują także zmiany osobowości. Chory może reagować agresją, zachowywać się nieracjonalnie lub apatycznie i popadać w stany depresyjne wraz z postępującą demencją. Opiekun powinien skoncentrować się w pierwszej kolejności nad fizycznym bezpieczeństwem chorego, dostosowując mieszkanie do jego potrzeb oraz minimalizując ryzyko wypadku bądź celowego zrobienia sobie krzywdy.

Ważne jest, by w zasięgu osoby chorej nie znajdowały się przedmioty mogące zagrażać życiu np. noże. Jeżeli to możliwe powinno się także ograniczyć dostęp do kuchenki gazowej, przewodów elektrycznych lub okien (zwłaszcza w przypadku gdy mieszkanie znajduje się na piętrze). Środki chemiczne takie jak proszki do prania, płyny do udrażniania rur czy rozpuszczalniki również powinny się znajdować w miejscu dostępnym tylko dla opiekuna.

Pomoc w codziennym funkcjonowaniu

Osoby cierpiące na chorobę Alzheimera potrzebują całodobowej opieki i pomocy w podstawowych czynnościach takich jak dbanie o higienę, przygotowywanie posiłków czy rozporządzanie pieniędzmi. Pomocne może być np. oznaczenie poszczególnych miejsc w domu poprzez przyklejenie kartek z informacjami, gdzie znajdują się określone rzeczy chorego oraz stały harmonogram rutynowych czynności.

Wraz z rozwojem choroby, oprócz zaników pamięci występują także problemy motoryczne więc nawet swobodne poruszanie się po mieszkaniu, mycie się czy załatwianie czynności fizjologicznych stanowi dla człowieka dotkniętego chorobą Alzheimera ogromne wyzwanie. Dlatego opiekun powinien zwracać szczególną uwagę na stan higieny takiej osoby oraz zadbać by nie pojawiły się u niej odleżyny i infekcje.

Spowalnianie postępów choroby i dbanie o dobrostan

Mimo że choroba Alzheimera jest nieuleczalna, można spowolnić jej postępy nie tylko za pomocą środków farmakologicznych. Częste rozmowy, ćwiczenia pamięci, oraz czynności takie jak taniec, rysowanie, oglądanie zdjęć, układanie puzzli, wspominanie bliskich czy wspólne granie w różnego rodzaju gry aktywizują chorego i spowalniają postępy choroby, pomagając mu zachować pogodę ducha i nie poddawać się apatii. Trzeba pamiętać, że największym wrogiem osoby cierpiącej na to schorzenie jest izolacja.

Zalecane są również częste spacery, kontakt z przyrodą oraz zwierzętami domowymi. Przebywanie na łonie natury zmniejsza poczucie odizolowania i ubezwłasnowolnienia, a poprzez aktywność fizyczną, spowalnia zanik funkcji motorycznych organizmu.

Zadbanie o własny komfort psychiczny

Jednym z największych wyzwań, jakie stoją przed osobą opiekującą się chorym, jest zadbanie o własny komfort psychiczny i odpoczynek. Wielu ludzi popełnia błąd, wstydząc się prosić o pomoc innych np. członków rodziny, sąsiadów lub Ośrodek Pomocy Społecznej.

Przemęczenie, brak snu i stres może jeszcze bardziej utrudnić opiekunowi pełnienie i tak niezwykle wymagającej roli. Dlatego, jeżeli to możliwe osoba sprawująca pieczę nad chorym powinna zadbać o regenerację, rozrywkę i czas wolny zarezerwowany tylko dla siebie. Warto sprawdzić, czy w okolicy dostępne są usługi dla opiekunów nie tylko w sektorze publicznym, ale również prywatnym.

Nawet kilkanaście godzin tygodniowo, które można przeznaczyć tylko na swoje potrzeby może stanowić nieocenioną pomoc w zachowaniu psychicznej równowagi i co za tym idzie, znacznie polepszyć jakość sprawowanej opieki.

Autor artykułu Współautorem publikacji jest Klinika Seniora – Podmiot Leczniczy specjalizujący się w kompleksowej opiece nad osobami starszymi.