Największy kościół w Polsce
Opublikowano: 31 stycznia 2021

Największy kościół w Polsce − Bazylika Najświętszej Maryi Panny Licheńskiej − powstał zaledwie kilkanaście lat temu. Świątynia znajduje się w miejscowości Licheń Stary i stanowi część ogromnego kompleksu pod pieczą Zgromadzenia Księży Marianów Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny.

Projekt kościoła jest dziełem Barbary Bieleckiej. Umowę z generalnym wykonawcą (Budimex SA) podpisano w 1994 roku, a budowa trwała przez kolejne 10 lat. Poświęcenie świątyni nastąpiło 12 czerwca 2004 roku. W 2005 roku największy kościół w Polsce otrzymał tytuł bazyliki mniejszej, a w 2006 roku przeniesiono do niego Cudowny Obraz Matki Bożej Licheńskiej z kościoła parafialnego św. Doroty, gdzie znajdował się prawie półtora wieku.

Cudowny Obraz Matki Bożej Licheńskiej – początek sanktuarium w Licheniu

Dziś właśnie ze względu na ten obraz bazylika jest miejscem kultu maryjnego i celem licznych pielgrzymek. Obraz Matki Bożej Licheńskiej, Bolesnej Królowej Polski przedstawia Bolesną Matkę w koronie, tulącą białego orła – taki wizerunek jest odzwierciedleniem objawień, jakie miały miejsce w Licheniu i dały początek sanktuarium. Matka Boża ukazała się pasterzowi Mikołajowi Sikatce w 1850 roku w Lesie Grąblińskim (2 km od Lichenia), przy obrazie Matki Bożej zawieszonym na sośnie. W czasie kilku objawień Maryja wzywała m.in. do modlitwy, pokuty, przemiany życia, a także przeniesienia obrazu w godniejsze miejsce.

Najstarszym źródłem historycznym potwierdzającym fakt objawień i relacjonującym ich treść jest raport proboszcza licheńskiego ks. Floriana Kosińskiego, który sporządził w 1852 roku dla władz kościelnych w Kaliszu po tym, jak pasterz zeznał mu pod przysięgą, co widział. Decyzją konsystorza biskupiego w Kaliszu 29 września 1852 roku obraz przeniesiono z lasu do kaplicy cmentarnej w Licheniu, która pełniła wówczas funkcję świątyni parafialnej. Uroczystość z udziałem wielu wiernych, władz duchowych, cywilnych i wojskowych dała początek licheńskiemu sanktuarium i czci Matki Bożej Licheńskiej.

Koronacja cudownego obrazu w Bazylice Licheńskiej

W 1966 roku, w związku z ogólnopolskimi obchodami jubileuszu Tysiąclecia Chrztu Polski, Episkopat Polski skierował do papieża Pawła VI wniosek o wydanie dekretu koronacyjnego dla Cudownego Wizerunku Matki Bożej Licheńskiej. 15 sierpnia 1967 roku koronacji dokonał kardynał Stefan Wyszyński, prymas Polski. Przed kościołem św. Doroty do tej pory znajduje się pamiątkowy ołtarz koronacyjny z widokiem na plac, na którym zgromadziło się podczas uroczystości ok. 100 tys. osób.

Koronacja licheńska była wielkim wydarzeniem religijnym, które przyczyniło się do rozsławienia sanktuarium. Wyróżnienie wizerunku koronami papieskimi oficjalnie przypieczętowało istniejący w Licheniu kult. Do czasu koronacji obrazu koroną papieską Licheń znany był tylko na terenie diecezji włocławskiej. Po niej do cudownego obrazu zaczęli przyjeżdżać pielgrzymi z całego kraju i zza granicy.

Przed koronacją obraz oddano do konserwacji w Warszawie, gdzie zdjęto z niego srebrną sukienkę. Od upadku powstania styczniowego zakrywała ona przed zaborcami elementy narodowe – orła i napis. Matce Bożej na purpurowym tle nałożono nową szatę i koronę, a ikonę oprawiono w złocone ramy, w których wyryto 8 orłów polskich. Umieszczono też herby: papieski, prymasowski, mariański i licheński.

Największy kościół w Polsce – wymiary i symbolika

Licheńska bazylika zastała zbudowana na planie krzyża. Sama świątynia posiada dwa poziomy. Na górnym poziomie stworzono pięcionawowe sanktuarium. Na prawo od wejścia wzniesiono dzwonnicę, zaś po lewej stronie znajduje się wieża o wysokości 141,5 m. Długość świątyni wynosi 139 m, powierzchnia − 23 tys. mkw., a kubatura 300 tys. m³. W projekcie kościoła uwzględniono trzy portyki, co stanowi nawiązanie do Trójcy Świętej, zaś na przecięciu nawy głównej i transeptu umieszczono kopułę.

Już od pierwszego spojrzenia na świątynię w oczy rzucają się imponujące schody. Do głównego wejścia prowadzą 33 stopnie, symbolizujące 33 lata życia Jezusa na Ziemi. Obiekt oświetla 365 okien, a więc tyle, ile dni liczy rok. Posiada on też 52 drzwi, których liczba również jest nieprzypadkowa − odpowiada bowiem liczbie tygodni w roku. 12 kolumn podtrzymujących sklepienie nawy głównej symbolizuje dwunastu apostołów, zaś 4 kolumny podtrzymujące kopułę nawiązują do 4 ewangelistów.

Trzecie i czwarte piętro zajmuje muzeum z wystawami stałymi i czasowymi.

Największy kościół z największymi organami

Jak przystało na największy kościół w Polsce, licheńska bazylika posiada największe w kraju organy. Zostały one wykonane w Zakładach Organowych „Zych” w Wołominie. Składają się one z organów głównych, organów nawy zachodniej i wschodniej oraz dwóch mniejszych części nad prezbiterium. Rozmiary organów robią wrażenie. Tylko główna część instrumentu waży ok. 50 t i ma 13,25 m wysokości. Rekordowa jest także piszczałka z cyny o długości: 783 cm, średnicy: 31 cm i wadze ok. 150 kg − największa tego typu piszczałka organowa w Polsce. Na organy główne składa się 6577 piszczałek, zaś wszystkie części organów dają w sumie 12 323 piszczałek i 157 głosów.

Na organach grał m.in. prof. Karol Gołębiewski − światowej sławy organista, absolwent Królewskiego Konserwatorium w Brukseli, mieszkający na stałe w Belgii, laureat renomowanych międzynarodowych konkursów organowych.

Organy można podziwiać podczas zwiedzania świątyni i w czasie każdej mszy świętej. Najpełniej brzmienie organów jest prezentowane podczas koncertów. Od lipca do września w bazylice są organizowane prezentacje organowe, podczas których muzykę klasyczną mistrzów grają wychowankowie prof. Andrzeja Chorosińskiego, projektanta organów.

Z myślą o pielgrzymach odwiedzających Bazylikę Licheńską

Bazylika w Licheniu jest licznie odwiedzana przez pielgrzymów, często przybywających z daleka. Dlatego obok wymiaru duchowego wizyty w Licheniu ważne są warunki umożliwiające przyjęcie tak wielu osób. Pielgrzymi nie muszą się o to martwić. Do świątyni przylega rozległy park, zaś plac przed kościołem jest w stanie pomieścić nawet 200 tys. osób. Samo wnętrze bazyliki mieści 10 tys. osób.

Nocleg i wyżywienie zapewniają przyjezdnym 3 domy pielgrzyma. Dom Pielgrzyma „Arka” na terenie sanktuarium maryjnego w Licheniu Starym oferuje 188 pokoi z 747 miejscami noclegowymi oraz zaplecze gastronomiczne: restaurację, kawiarnię i sale − kominkową, bankietową, kolumnową. Do dyspozycji gości jest także sala konferencyjna na 300 osób z przeszkloną kabiną umożliwiającą korzystanie z systemu tłumaczeń symultanicznych. Dom pielgrzyma „Betlejem” w centrum sanktuarium maryjnego posiada 288 miejsc noclegowych. I tu mieści się restauracja oraz kawiarnia, a także sala konferencyjna. Dom Pielgrzyma „Nazaret”, usytuowany obok lasu grąblińskiego − miejsca objawień Matki Bożej Licheńskiej, oferuje 23 pokoje dla 61 osób, salę restauracyjną na 100 osób oraz salę oliwną dla małych grup (ok. 50 osób). Przy budynku najmłodsi mają do dyspozycji plac zabaw.