Uzależnienie od internetu wśród nastolatków. Jedna trzecia nie potrafi funkcjonować bez sieci
Opublikowano: 16 stycznia 2022

Pandemia sprawiła, że pewne problemy jeszcze mocniej się uwypukliły. Jednym z nich jest uzależnienie od internetu wśród nastolatków. Jak wynika z badania przeprowadzonego przez NASK, nie młodzież licealna ma z tym największy problem, a młodsze dzieci.

Uzależnienie od internetu – jak często jesteśmy w sieci?

Przeciętny nastolatek jest online każdego dnia. Rano sprawdza swojego smartphona, potem bierze udział w e-lekcjach. Później… gra ze znajomymi w gry sieciowe, przegląda media społecznościowe, ogląda filmy bądź seriale. Nic dziwnego, że uzależnienie od internetu jest tak powszechnym problemem.

W raporcie znalazły się między innymi odpowiedzi respondentów w młodym wieku odnośnie tego, jakie objawy najczęściej u siebie zauważyli.

• Odczuwam ból w nadgarstku lub karku podczas korzystania z telefonu, smartfonu – 18 proc. na TAK
• Miewam zawroty głowy lub pogorszenie wzroku z powodu nadmiernego używania telefonu, smartfonu – 20 proc. na TAK
• Bywam zmęczony i niewyspany z powodu nadmiernego używania telefonu, smartfonu – 26 proc. na TAK
• Nie jestem w stanie wytrzymać/funkcjonować bez telefonu, smartfonu – 27 proc. na TAK
• Odczuwam potrzebę używania telefonu/smartfonu zaraz po tym, jak przestaję go używać – 26 proc. na TAK
• Nic nie jest tak przyjemne jak korzystanie z mojego telefonu/smartfonu – 22 proc. na TAK
• Zaniedbuję zaplanowane czynności lub obowiązki z powodu używania telefonu, smartfonu – 26 proc. na TAK
• Czuję się zniecierpliwiony i zdenerwowany gdy nie mogę skorzystać z mojego telefonu, smartfonu – 27 proc. na TAK

Ponadto autorzy raportu zauważają, że problem nieustannie się nasila. Świadczy o tym między innymi to, że to młodsze osoby częściej obserwują u siebie objawy świadczące o uzależnieniu.

Uzależnienie od internetu i… strach przed wirtualnym życiem?

Nastolatkowie podkreślają jednak, że nie do końca podoba im się to, że tyle czasu spędzają w sieci. Niestety, problem bardzo mocno pogłębiła pandemia, która znacznie wydłużyła ilość godzin spędzanych przed monitorem komputera lub ekranem telefonu.

Niektórzy podkreślają także, że obawiają się tego, że w przyszłości wszystkie aspekty życia będą mogły opierać się o strefę wirtualną. Dzieci coraz szybciej uczą się samodzielnego korzystania z internetu. Uczniowie podstawówek średnio w wieku 6 lat i 10 miesięcy swobodnie poruszali się po sieci bez pomocy dorosłego. Dla porównania – w 2016 roku średnia ta wynosiła 9 lat i 5 miesięcy.

W badaniu zbadano również do czego nastolatkowie używają internetu. 65,4 proc. uczniów zadeklarowało, że w internecie słucha muzyki, 62,1 proc. ogląda filmy i seriale, 61 proc. – komunikuje się z rodziną i znajomymi, niemal 60 proc. – korzysta z portali społecznościowych.

Nastolatkowie są świadomi tego, ile czasu poświęcają na korzystanie z internetu. Większość badanych zdaje sobie sprawę, że czasem jest tego za dużo. Ponad połowa z nich przyznała, że powinna mniej korzystać z telefonu – komentuje minister cyfryzacji Marek Zagórski.

Uzależnienie od internetu może prowadzić do przykrych następstw

Prawdziwą plagą dzisiejszego internetu są tak zwane patostreamy. Są to materiały pełne wulgaryzmów oraz scen, których z całą pewnością nie powinny oglądać dzieci.

Niestety, nastolatkowie często na takie treści trafiają. Jedynie 23,5 procent badanych zadeklarowało, że nigdy nie było świadkiem przemocy w sieci. Uczniowie najczęściej byli świadkami agresji wyrażanej ze względu na wygląd fizyczny – 55,3 proc., ubiór (styl, typ ubrań) – 43,8 proc., jak również preferencje seksualne – 40 proc. Znacząca część badanych spotkała się z przejawami obrażania w internecie ze względu na sytuację materialną, narodowość, poglądy polityczne (ok. 29 proc.) oraz płeć (22 proc.).

Na przemoc fizyczną lub werbalną najczęściej natykają się starsze dzieci. Uzależnienie od internetu, a więc i dłuższe przebywanie w sieci zwiększa ryzyko natknięcia się na nieodpowiednie materiały. Niestety, wiele dzieci nie reaguje w żaden sposób – nie zgłaszają takich treści, ani nie opowiadają o nich swoim rodzicom.

Jan Strychacz